Kał - pierwotniaki

Badanie kału w kierunku pierwotniaków polega na mikroskopowej analizie próbki stolca w celu wykrycia obecności cyst, trofozoitów lub antygenów pasożytniczych pierwotniaków, które mogą powodować infekcje przewodu pokarmowego. W niektórych przypadkach stosuje się również testy immunoenzymatyczne (ELISA) lub techniki PCR do wykrywania materiału genetycznego patogenów.

Cel badania kału na pierwotniaki

Głównym celem badania jest potwierdzenie lub wykluczenie infekcji pierwotniakowych w układzie pokarmowym, które mogą powodować przewlekłe lub ostre dolegliwości jelitowe. Wczesna diagnostyka pierwotniaków w kale pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia. Badanie kału na pierwotniaki jest kluczowym narzędziem w diagnostyce infekcji pasożytniczych, a jego odpowiednia interpretacja pozwala na skuteczne leczenie i eliminację problemu zdrowotnego. Rozpoczynając diagnostykę biegunek należy wykonać pasożyty w kale.

Dla kogo jest badanie kału na pierwotniaki

Badanie kału w kierunku pierwotniaków jest szczególnie zalecane dla:

• osób z przewlekłymi lub nawracającymi biegunkami,
• pacjentów z bólami brzucha, wzdęciami i nudnościami o nieznanej etiologii,
• osób, które wróciły z krajów o podwyższonym ryzyku zakażeń pasożytniczych,
• dzieci uczęszczających do żłobków i przedszkoli, gdzie częściej dochodzi do zakażeń,
• osób z obniżoną odpornością (np. pacjenci onkologiczni, osoby po przeszczepach).

Kiedy należy wykonać badanie kału na pierwotniaki

Badanie powinno zostać przeprowadzone w przypadku wystąpienia objawów sugerujących infekcję pasożytniczą, takich jak:

• długotrwała biegunka,
• krew lub śluz w stolcu,
• bóle brzucha,
• wzdęcia,
• utrata apetytu,
• nagła utrata masy ciała,
• osłabienie i złe samopoczucie.
  

Zaleca się także wykonanie testu u osób, które miały kontakt z zakażonymi osobami lub spożywały potencjalnie skażoną wodę i żywność.

Interpretacja wyników badania kału na pierwotniaki

Wynik ujemny – brak wykrycia pierwotniaków; nie wyklucza infekcji, zwłaszcza jeśli objawy utrzymują się – w takim przypadku zaleca się powtórzenie badania.
Wynik dodatni – obecność cyst, trofozoitów lub antygenów pierwotniaków wskazuje na zakażenie i wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Możliwe przyczyny odchyleń od normy

Pozytywny wynik badania może wskazywać na obecność różnych patogenów, takich jak:

• Giardia lamblia – główna przyczyna giardiozy, prowadząca do wodnistych biegunek i zaburzeń wchłaniania,
• Entamoeba histolytica – powoduje amebozę, która może prowadzić do krwawych biegunek i poważnych powikłań,
• Cryptosporidium – szczególnie groźne dla osób z obniżoną odpornością, może powodować długotrwałą biegunkę.